İşten Ayrılırken Tazminat Nasıl Alınır ?
İşten Ayrılırken Tazminat Nasıl Alınır İşçiler, işten ayrılırken hangi tazminatlara hak kazanacağını merak eder. İşten ayrılırken ve şartların karşılanması halinde alınabilen tazminatlardan ilki kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı ile işçilerin yasal hakları korunur ve yaşanması olası olumsuz durumlara karşı işçinin mağdur olmamasını sağlanır. Fakat bu tazminatın alınabilmesi için kanunen ifade edilen koşulların karşılanıyor olması gerekir.
İşyerinden Ayrılırken Tazminat Almak
Kıdem tazminatı, İş Kanunu’na göre işçi sayılan ve farklı nedenlerle işten ayrılan veya çıkarılan işçinin işinde geçirdiği yıllara karşılık olarak işverence ödenmesi gereken tazminattır. İşverenden bu tazminatı almak isteyen işçinin en az 1 yıldır aynı işverene ait işyerinde çalışıyor olması önemlidir. Öte yandan yine tazminata hak kazanabilmek adına, işçi ile işveren arasındaki sözleşmenin belirsiz süreli iş sözleşmesi olması gerekir. Aksi takdirde yani belirli süreli iş sözleşmelerinde kıdem tazminatına hak kazanmak mümkün değildir.
İş Kanunu’nun 14. Maddesinde düzenlenen haller, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığı hallerdir. Bu durumlar şu şekilde ifade edilebilir:
- İşveren, haksız gerekçeyle iş akdini feshederse,
- İş akdi; işçi tarafından ahlaki kurallara aykırı haller, sağlık durumu, işin durması veya iyi niyeti kötüye kullanma gibi nedenlerle feshedilirse,
- Erkek işçilerin askerlik görevi nedeniyle iş akdini sonlandırırsa,
- İşçinin yasal emeklilik hakkını kazanmış ve bu nedenle iş akdini feshederse
- Kadın çalışanların evlenmesi halinde ve evliliğin başlangıcından itibaren 1 yıl içinde kendi isteğiyle iş akdini sona erdirirse,
Kıdem tazminatı hakkı söz konusudur.
İşyerinden Tazminat Alma Yolları
Kanuni şartların oluşması ile iş yerinden tazminat alınabilir. Bunun haricinde işyerinden tazminat almak için aşağıdaki haller vücut bulması gerekir:
- İşçi şayet sağlık sebepler, askerlik görevi veya emeklilik gibi haller nedeniyle iş akdini feshetmişse bu durumda kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için öne sürdüğü gerekçeyi belgelerle ispat etmelidir.
- Kadın işçinin evlenmesi halinde kıdem tazminatı alabilmesi için süre sınırı bulunur. Evlilik tarihinden itibaren 1 sene için işten ayrılmış olması gereklidir. Evlilik nedeniyle işten ayrılma halinde kadın işçi evlilik akdini gösteren belgeyi işverenine ibraz etmelidir.
- Gebelik veya doğum sebebiyle işinden ayrılan kadın çalışanlar hastalık sebebi kapsamında değerlendirilmez, istifa etmiş olarak değerlendirilirler. Dolayısıyla gebe olan veya doğun yapan kadın işçi bu gerekçe ile işinden ayrılırsa kıdem tazminatı alması mümkün değildir.
- İşveren, çalışma şartlarında esaslı bir değişiklik yaparsa bu durumun işçiye yazılı şekilde bildirilmesi gerekir. Yapılan bildirime karşılık işçi 6 gün içinde olumlu yanıt vermezse kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
İş yerinden, kıdem tazminatı ile birlikte gerekli şartların oluşması halinde ihbar tazminatı da alınabilir. İhbar tazminatına hak kazanılabilmesi için, işçi ve işveren arasında belirsiz süreli bir iş sözleşmesi mevcut olmalıdır. Şayet belirli süreli iş sözleşmesi bulunuyorsa bu sözleşmelerde doğası gereği ihbar süresi kullanılmaz ve ihbar tazminatı hakkı söz konusu olmaz. İhbar tazminatı kapsamında ihbar süreleri şu şekildedir:
- 6 ay ve daha az süre ile çalışan işçi için 2 hafta,
- 6 ay ve 1,5 yıl arası bir süre hizmet veren işçi için 4 hafta,
- 1 yıl ila 3 yıl arası çalışma süresi bulunan işçiler için 6 hafta,
- 3 yıl ve daha fazla çalışmış işçiler için ise 8 hafta,
İhbar süresi bulunur.
İş hukuku avukatı için gebze iş hukuku avukatı ile iletişime geçmeyi unutmayın.
İşçinin İşinden Kendi Çıkması Halinde Tazminat Alma Şartları
İşçi, işinden kendisi çıkarsa da bazı hallerde tazminat alma hakkına sahiptir. Bu haller şu şekilde ifade edilebilir:
- İş sözleşmesinde ifade edilen işin niteliği açısından işçinin sağlığı tehlike altında ise,
- İşçinin daima iletişim kurduğu ve temasta bulunduğu işveren veya diğer çalışanlar bulaşıcı hastalığa yakalandıysa ya da işi ile alakasız bir hastalığa tutulduysa,
- İş sözleşmesi yapılırken işin esaslı unsurlarına dair işveren tarafından yanıltıcı bilgiler verilmesi,
- İşverenin, işçinin şahsına veya ailesine karşı onura dokunan söz veyahut davranış sergilemesi,
- İşverenin, işçiyi taciz etmesi,
- İşverenin, işçiyi veya ailesine hedef alarak sözlü sataşmada bulunması, korkutması,
- İşverenin, işçisini ya da ailesini yasa dışı yollara özendirmesi, sevk etmesi,
- İşçinin, çalışma arkadaşı tarafından cinsel tacize maruz kalması ve bu durumu işverenine bildirmesine karşın gereken tedbirin alınmaması,
- İşçi ücretinin ödenmemesi,
- Parça başı yapılan işlerde işçiye daha az ücret ödemek amacıyla parça sayısının aza indirilmesi,
- İşçinin sigorta primlerinin geç yatırılması,
Hallerinde işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak işçi haklı bir gerekçe sunmadan işyerinden ayrılırsa kıdem tazminatı alamayacaktır.
İşten Ayrılma Tazminatında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Kıdem tazminatı koşullarını sağlayarak işinden ayrılan işçi, işten ayrılma tazminatı almak için görevli mahkeme olan İş Mahkemesinde dava açmalıdır. İş mahkemesi bulunmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri, İş Mahkemesi sıfatı ile davaya bakmakla görevlidir. Davalı işverenliği veya şubesinin bulunduğu ya da işin görüldüğü yer mahkemesi ise genel yetkili mahkemedir.
Meta Etiket: İşten Ayrılan Tazminat Nasıl Alınır başlığı referans kabul ederek hazırlanmış metin sayesinde ilgili konuda bilgiye ihtiyaç duyan ziyaretçiler için kapsamlı bir şekilde sunulmuştur.
![Gayrimenkul Hukuku [Gayrimenkul Avukat]](https://www.avcihukuk.com.tr/wp-content/uploads/2022/10/g-1024x1024.png)
