İşe İade Davası
İşe iade davası açılabilmesi için öncelikle arabuluculuk faaliyetinin gerçekleştirilmiş olması gereklidir. Zira 1.1.2018 tarihinden itibaren işe iade davası açılmadan önce arabulucu yoluna gidilmesi mecburi kılınmıştır. Arabuluculuk faaliyeti ile birlikte taraflar anlaşmaya varamazsa bu durumda işe iade davası şartı sağlandığı için dava açılabilir. Yazılı bir dilekçe hazırlanarak açılabilen işe iade davası, görevli ve yetkili mahkemeye yasal süresi içerisinde müracaat edilerek açılır.
İşe İade Davasının Tarafları
İşe iade davası işçi tarafından açılabilen bir davadır. İşçi tarafından vekalet verilen bir avukat ile de işe iade davası açılabilir. Emsal davalar ile deneyim kazanmış, hukuki müktesebatı yüksek bir İş Hukuku avukatı ile birlikte açılacak dava, yasal hakların korunarak arzu edilen sonucun elde edilmesi adına isabetli olacaktır. İşe iade davasının açılabilmesi için işçinin iş güvencesi altında korunuyor olması gereklidir. İş güvencesi hükümlerinden istifade etmek isteyen işçi ise aşağıda şartları karşılıyor olmalıdır:
- Çalışılan iş yerinde 30 veya daha fazla sayıda işçi çalışıyor olmalıdır,
- İşçi, belirsiz süreli hizmet sözleşmesi ile çalışıyor olmak,
- İşveren vekili olmamak,
- İşverene ait iş yerindeki kıdemin en az 6 ay olması gerekir.
Söz konusu koşulların varlığı halinde işe iade davası açılabilir. Aksi takdirde, iş güvencesi kapsamında değerlendirilemeyen işçiler tarafından işe iade davası açılamaz. Açılacak davada dava edilen taraf işverendir. Eğer iş ilişkisi, asıl işveren ve alt işveren ilişkilerinden mürekkepse bu durumda taşeronluk ilişkisi söz konusudur. Açılacak işe iade davası her iki işverene karşı açılır.
İşe İade Davası Öncesi Arabuluculuk Faaliyeti
6325 sayılı kanunun yürürlükte olduğu dönemlerde, işe iade davası öncesi arabuluculuk yoluna gidilmesi zorunlu değil ihtiyari idi. Ancak 7036 sayılı kanun ile birlikte artık işe iade davası açılmadan önce arabulucu yoluna gidilmesi mecburi bir şart haline getirilmiştir. Arabuluculuk yolu ile işveren ve işçi arasındaki çekişmenin dava açılmasına gerek olmadan çözümlenebilmesidir. Haksız biçimde işinden çıkarılan işçi, işten çıkarıldığı bilgisine vakıf olduğu andan itibaren 1 ay süre ile arabulucuya müracaat etmelidir.
Arabulucuya yapılan başvuru ile birlikte işverene çağrıda bulunulacak ve taraflar için müsait bir gün belirlenerek bir araya gelmesi ve mevcut uyuşmazlığın çözümü sağlanacaktır. Yapılan görüşme neticesinde ister anlaşma kararı alınsın ister olumsu bir sonuç alınamasın her halde arabulucunun görevi tamamlanmış ve görüşme tutanağa geçirilmiş olacaktır. Şayet görüşme ile birlikte uzlaşı kararı alınırsa tutulan tutanak ilam hükmünde kabul edilecektir. Arabulucunun taraflardan birine ulaşamaması veya taraflardan birinin arabuluculuk görüşmesine katılmaması halinde yine arabulucunun görevi tamamlanmış olur ve işlemler tutanağa aktarılır. Artık işe iade davası açılabilir.
İşe İade Dava Süreci
İşe iade davasında dava edilen yani işveren, feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat etmekle yükümlüdür. Buna karşın işçi de bilhassa tanık beyanı ve benzeri kalemler ile davada yarar sağlayabilecek her türlü delili hazırlar. Somut olaya ilişkin en doğru ispat aracının İş Hukuku avukatı nezaretinde belirlenmesi son derece kıymetlidir. Zira dava sürecine ve neticesine etki eden en mühim faktörlerden birisi de delillerdir.
İşe iade davası süresi yasa kapsamında diğer hukuki uyuşmazlıkların aksine net bir süre ile sınırlandırılmıştır. Kanun koyucu, yargılamayı yürüten mahkemenin dosyayı 2 ayda karara bağlaması gerektiğini ifade ederken 1 ay süre ile de temyiz süresi öngörmüştür. Yargıtay’a giden dosya ise 2 ay içinde denetlenir. Dolayısıyla yasada işe iade davası için, yapılacak fesih bildiriminin ardından 4 ay süre içinde dosyanın sona ermesi gerektiği ifade edilmiştir. Fakat 4 aylık süre uygulamada kimi durumlarda uzamakta ve 1,5, 2 yıla kadar çıkabilmektedir. Sürenin uzamasına başta işin mahiyeti, mahkemenin iş yükü, ispat araçlarının sayısı ve çeşitliliği, yargılamanın avukat ile birlikte yürütülüp yürütülmediği ve taraflara ulaşılabilirlik durumu gibi birçok kalem etki etmektedir.
Mahkemece yapılacak değerlendirme ile birlikte feshin geçersiz olduğu yönünde kanaat getirilirse davayı açan işçinin işine iadesi kararı verilir. Mahkeme tarafından verilen bu karar ile birlikte iş sözleşmesi hiç sona ermemiş gibi kabul edilir ve bu şekilde sonuç doğurur. Söz gelimi yargılama 2 yıl kadar sürerse bu süre zarfında işçi, dava edilen işverenin işçisi durumundadır. Dolayısıyla işçi, işçi statüsünde olduğu için ve işverenden 2 sene süreyle haksız bir biçimde ücret alamadığı için çalıştırılamayan süre adına ücret ve diğer hakların işverence ödenmesi yönünde karara hükmedilir. Fakat yasada bu hususa bazı istisna haller getirilmiştir. Bu kapsamda, işe iade davası süresi ne kadar sürerse sürsün, şayet dava işçi lehine sonuçlanırsa işveren yalnızca 4 aylık süre için ücret ödemekle yükümlü olur.
İşe İade Davasında Hak Düşürücü ve Zamanaşımı Süresi
İşe iade davası açılmadan önce arabulucu faaliyetine başvurulması gerekir. Arabulucuya ise fesih bildirimini takiben 1 aylık süre içinde başvurulmalıdır. Aksi takdirde işe iade talebi ile hukuki bir süreç başlatılması mümkün değildir. Arabuluculuk faaliyetiyle birlikte düzenlenen tutanağın ardından 2 hafta içinde davanın açılması gerekir.
İşe İade Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
HKM gereğince basit yargılama usulü kurallarına tabi olan işe iade davalarında İş Mahkemeleri görevlidir. Yetki noktasında ise işçinin, işverenin yerleşim yerinde veya işin ifa edildiği yerde bulunan arabulucuya müracaat etmesi gerekir. Arabuluculuk faaliyeti ile birlikte uzlaşı sağlanmaz ise bu durumda arabulucunun bulunduğu yer mahkemesi yetkili mahkemedir.
İşe iade davası, ifade edildiği üzere oldukça önemli ve kapsamlı bir davadır. İşe iade prosedürünün sağlıklı bir şekilde takip edilmesi, süreç içinde hatalı veya ihmali işlemler yapmak suretiyle hak ve menfaat kaybı yaşanmaması ve sair menfi haller ile muhatap olunmaması adına deneyimli bir Gebze İş Hukuku avukatı ile iletişime geçilip hukuki destek talep edilmesi oldukça yararlı olacaktır.
Meta Etiket: Rehber içerik formatında hazırlanan İşe İade Davası başlıklı içerik, ziyaretçilerce merak edilen soruları yanıtlar niteliktedir.