Hukukta Hapis Cezası Nedir? Hukuk sisteminde suçu gerçekleştirmiş olan faile verilen ve hürriyeti kısıtlayan cezaya hapis cezası denir. Hapis cezası kendi içinde türlere ayrılır; müebbet hapis, ağırlaştırılmış müebbet ve süreli hapis cezası olmak üzere üçe ayrılır. Hakkında hapis cezası hükmü verilen kişi cezasını ceza infaz kurumunda çeker. İstisnai durumlarda hapis cezası belirli bir konutta olmak üzere evde de çekilebilir.
Hapis Cezası Nedir?
Hapis cezası nedir? Türk Ceza Kanunu’nun düzenlemesine göre iki farklı ceza yaptırımı bulunuyor. Bunlardan bir tanesi adli para cezası iken bir diğeri de hapis cezasıdır. Adli para cezasının hüküm verildiği kimi durumlarda, para cezasının ödenmemesi de hapis cezasına çevrilir.
Hapis cezasının hem kişi hem de toplum için sağladıkları şunlardır;
Tehlike oluşturan kişi hapiste iken toplum bu tehlikeden korunur,
Hapis suç işleyen kişiyi ıslah eder, caydırır, topluma geri kazandırır.
Hapis cezası, suçu işleyen kişiye, işlediği suç oranında oranında verilir. Cezası bir gün ile bir ömür arasında değişkenlik gösterebilir. İşlediği suçun türü, miktarı, suçu işleyen kişinin cezai ehliyeti, yaşı, ayırt etme gücü, mesleği ve suçun işlendiği somut olay da değişkenliğe sebep olan unsurlar olarak hukukta kendine yer bulur.
Hapis Cezasının Türleri Nelerdir?
Ağırlaştırılmış müebbet hapis, suçu gerçekleştiren kişiye ömür boyu verilen ve sıkı bir denetime tabi tutulan hapis cezasıdır.
Müebbet hapis, suçu işleyen ve hakkında hapis cezası verilen kişinin hayatı boyunca devam eden hapis cezasıdır.
Süreli hapis cezası, suç işleyen kişinin geçici bir süre olmak üzere özgürlüğünü kısıtlayan hapis cezasıdır. Kanunda belirtilen haller dışında süreli hapis cezası bir aydan az ve yirmi seneden fazla olamaz.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının verildiği durumlardan bazıları şunlardır;
- Soykırım suçu
- Nitelikli olarak kasten öldürme suçu
- İşkence ederek öldürme
- Cinsel saldırı sonucunda öldürme
- Siyasal veya askeri casusluk
- Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak suçu.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası kural olarak ömür boyu devam eder. Bazı hallerde hükümlü infaz kurallarına uygun olarak hareket ettiğinde ve ıslah olduğuna karar verildiğinde, hükümlü hakkında koşullu salıverilme kararı verilebilir.
Koşullu salıverilmeden yararlanması için hükümlünün otuz senesini infaz kurumunda geçirmesi gerekir.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilen kişi yüksek güvenlikli ceza infaz kurumunda cezasını çeker.
Müebbet Hapis Cezasının verildiği bazı durumlar şunlardır;
- Kasten öldürme suçu
- Düşman ile işbirliği yapmak
- Devletin güvenliğini etkileyen belgeler ile ilgili suçlar
- Devlet hizmetlerinde ihanet
Müebbet hapis cezası, kural olarak ömür boyu devam eden hapis cezası türüdür. Bazı durumlarda hükümlü 24 senesini iyi halli geçirmesi halinde koşullu salıverilme kararı alabilir.
Süreli hapis cezası iki farklı çeşide ayrılır,
- Uzun süreli hapis cezası
- Kısa süreli hapis cezası
Uzun süreli hapis cezası, süresi bir yıldan fazla olan cezalardır.
Kısa süreli hapis cezası ise süresi bir seneden daha az olan cezalardır.
Süreli hapis cezasının iki türünde de ceza süresinin yarısını iyi halli çekmiş olmaları durumunda koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanabilirler.
Kısa süreli hapis cezasını hakim farklı yaptırımlara da çevirebilir;
- Kısa süreli hapis cezasını adli para cezasına çevirebilir,
- Kısa süreli hapis cezasının verilmesi gereken olayda mağdur olan kişinin zararının tazmin edilmek yoluyla giderilmesine karar verebilir,
- Kısa süreli hapis cezası yerine hakkında ceza hükmü verilen kişinin belirli yerlere gitmesine ya da belirli faaliyetlere katılmasına engel koyabilir.
Hukuki alanda daha fazla bilgi edinmek ya da içinde bulunduğunuz hukuki olayda haklarınızı öğrenmek için buraya tıklayınız.
