Arabuluculuk Nedir? Arabuluculuğun Avantajları Nelerdir? Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?

5 Haziran 2021

Arabuluculuk Nedir?

Avcı Hukuk bünyesinde devam eden faaliyetlerimizden birisi arabuluculuktur. Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığına kayıtlı olarak uygulamalarımız devam etmektedir. Elbette arabuluculuk hizmeti almadan önce arabuluculuğun ne olduğu, nelerin arabuluculuk kapsamına girdiği nelerin girmediği, sürecin nasıl işlediği gibi bütün detayları bilmekte fayda var.

Arabuluculuk, günümüz gelişmiş toplumlarında ve hukuklarında yer edinmiş, gelişmekte olan toplumlarda gün geçtikçe daha fazla rağbet gören, hukuki açıdan yer edinmeye başlayan bir hizmettir. Temel olarak doğabilecek uyuşmazlıkların çözümünde taraflar, toplum, yasalar ve adalet sistemi açısından olumlu katkılarda bulunmayı amaçlamaktadır. Arabuluculuk, aynı zamanda 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında arabuluculuk Kanunu olarak da yer almaktadır.

Arabuluculuk Nedir?

Arabuluculuk Nedir? Arabuluculuk tanımı, ilgili kanunun 2. maddesinde yer almaktadır. Buna göre sistematik teknikler uygulayarak görüşmede ve müzakerede bulunmak maksadıyla tarafları bir araya getirmektedir. Birbirlerini anlamalarını sağlayan ve bu bağlamda kendilerinin çözüm üretmesini sağlamak amacıyla aralarında bir iletişim sürecinin kurulmasına vesile olan çalışmalardır. Uzmanlık eğitimi almış, tarafsız ve bağımsız üçüncü kişi tarafından arabuluculuk çözüm yöntemleri yürütülür.

Arabuluculuk, arabulucu tarafından yürütülür ve bu kişi, daire başkanlığı tarafından düzenlenen sınava katılarak sicile kayıt işleminden geçmiş olan, gerçek kişilerdir. Burada vurgulanması gereken arabuluculuğun hakimlik ya da hakemlikle aynı şey olmadığı noktasıdır

Arabuluculuk faaliyeti, bir uzlaşma niteliğindedir ve taraflar arasındaki uyuşmazlıkları çözmeye yönelik bir süreç olmasına karşın sürecin sonunda herhangi bir karar verilmez. Arabuluculuğun sadece taraflara bu karara varmalarına yardımcı olacak bir faaliyet olduğu belirtmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri özel hukuk uyuşmazlıklarının hızlı, ekonomik, gizli ve gönüllü bir şekilde çözülmesi arabuluculuk yöntemi ile sağlanabilmektedir.

Arabuluculuk yöntemi tarafların gönüllülük esasına dayanır. Bu yüzden her iki taraf da çözümden memnun olarak ayrılır. Uzun süren yargılama süreçlerine nazaran daha kısa sürede sonuçlanan ve tarafların karşılıklı olarak kazandıkları bu hizmetten yararlanmak daha avantajlı olabilmektedir.

Arabuluculuğun Avantajları

Arabuluculuk, pek çok avantaja sahiptir. Bu yüzden özellikle gelişmiş ülkelerde oldukça aktif kullanılan bir sistemdir.

Öncelikle taraflar, söz konusu süreçte tamamen kendi iradeleriyle hareket ederler. Kararlarını kendileri verdikleri için anlaşmaya varılır ise birlikte çalışabilirler ve ilişkilerini sürdürebilirler. Bu sayede ister gerçek ister tüzel kişiler arasında barış sağlanmış olur toplumsal barışa ve huzura da katkıda bulunulur.

Arabuluculuk sisteminin avantajlarından bir diğeri söz konusu uyuşmazlığın mahkemeye taşınması halinde ortaya çıkacak olan masraflardan ve uzun yorucu süreçten kaçınmaktır. Çünkü mahkemelerde dava süreçleri yıllarca devam edebilmekte, pek çok etken daha sürecinin uzamasına neden olabilmektedir. Oysa arabuluculuk sayesinde her iki taraf da daha az zaman ve daha az para harcamış olur. Hukuk sistemi de fazla iş yükü ile boğuşmaktan kurtulur.

Dava boyunca karşılarına çıkacak olan posta giderleri, bilirkişi masrafları, keşif masrafları, yol giderleri, adliyeye ayrılmak zorunda kalınacak zaman gibi hususlardan tasarruf etme imkanı elde edilir.

Yine arabuluculuk sisteminde süreç devam ederken güvenilirlik ve gizlilik esasları ön planda tutulur. Taraflar mahkemelerde normal şartlarda konuşmaya çekinebilecekleri konular hakkında görüşüp birbirlerini daha iyi anlayabilir. Empati yoluna gideren daha kolay uzlaşma sağlayabilirler.

Dava süreçlerine nazaran arabuluculukta psikolojik ve sosyolojik risk azdır. Daha az yeni sorun ortaya çıkar. Geleceğe bakılır. Mevcut hukuki durumun değil, menfaatin korunması esas olmaktadır. Mahkeme süreçlerinde kazanan tek taraf olurken arabuluculukta her iki taraf da kendi ölçüsünde kazanır.

Yargı organları tarafından yürütülen süreçte kural olarak alenilik esastır. Oysa arabuluculukta gizlilik esastır. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözüm süreci tamamen gizli şekilde devam ettirilir.

Arabuluculuk ile Hukuki Süreç Arasındaki Farklar

Arabuluculuk kanununda sistem ele alınırken sistematik yöntemler uygulanacağı, görüşme ve müzakerelerde bulunmak maksadıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirleriyle anlaşmalarını, çözümü kendilerinin üretmesini sağlamak amacıyla güçlü bir iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren çözüm süreci şekilden detaylandırılır. Uzmanlık eğitimi almış tarafsız ve bağımsız üçüncü bir şahısın katılımıyla yürütülür. Geleneksel hukuki süreç ile arabuluculuk arasındaki başlıca farklar ise şunlardır:

Arabuluculuk Hangi Hususlarda Kullanılabilir?

Arabuluculuk, 6325 sayılı Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile düzenlenmiş ve bu kapsamda kişinin kendi inisiyatifinde olan bütün konularda kamu düzenini ilgilendirenler hariç arabuluculuk mesleği yetkili kılınmış durumdadır. Bu kapsamda şu hususlarda arabuluculuk müessesesinden istifade edilebilir:

Arabuluculuk Süreci

Arabuluculukta tarafların irade ve isteklerine bağlı olarak süreç başlar ve öncelikle bağımsız ve tarafsız bir arabulucu belirlenir. Ardından arabuluculuk sözleşmesi imzalanarak süreç başlatılır. Görüşmeler ön görüşme, asıl görüşme, ortak görüşme, özel görüşmeler ve sonuca bağlama şeklinde devam ettirilir. Süreç detaylı olarak şöyle ilerler:

Sizlerde arabuluculuk nedir ? Yazımız hakkında düşünce ve yorumlarınızı yazabilirsiniz.